Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Te-vese-e-t'ame(-di-Pirenèu)
Myosotis corsicana subsp. pyrenaeorum
Boraginaceae
Àutri noum : Ti-viéu-e-t'aìmi, Uei-de-l'enfant-Jèsu.
Nom en français : Myosotis des Pyrénéens.
Descripcioun :Aurés pas besoun d'ana dins li Pirenèu pèr lou rescountra, qu'aquesto meno trachis dins Ventour. Sèmblo bèn mai proche di te-vese-e-t'ame d'aquésti mountagno, e de Corso, que li dis Aup. Sabès que tout acò èro estaca avans la derivo Corso-Sardo i'a peraqui 35 MA. Se destrìo de sa cousino dis Aup que i'a ges de péu dessouto li fueio, s'atrovo pamens de péu croucu sus li costo di sepalo (fotò) e proun de péu sus si bord.
Usanço :Li flour podon se bouta dins lou mesclun. Se dis que li te-vese-e-t'ame soun vertuous contro l'enflamacioun, majamen pèr lis iue ("principe di signaturo").
Port : Erbo
Taio : 5 à 25 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Myosotis
Famiho : Boraginaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 9 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1500 à 2700 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Pelouso
- Coumbo à nèu
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupo
Ref. sc. : Myosotis corsicana subsp. pyrenaeorum Blaise & Kerguélen, 1992
(= Myosotis alpestris subsp. pyrenaearum (Blaise & Kerguélen) J.M.Tison )